Inzet en verstilling

Laatst bijgewerkt: vrijdag 18 september 2020 Gepubliceerd: zaterdag 27 juni 2020 Geschreven door Lode Caes

In juni sluiten we gezamenlijk het werkjaar af op de diocesane dank- en impulsavond. Maar uiteraard niet zonder eerst de vele plaatselijke teams en de vele vrijwilligers te bedanken voor hun inzet, om dan met een stevige impuls en een inkijk in de nieuwe grondtoon 'God gebeurt' er bovenop, de vakantie in te gaan. Ook dit jaar, maar dan een beetje anders. Online verbonden.

In september vorig jaar zijn we er enthousiast aan begonnen. Op het Oriëntatiefeest zongen we nog ‘Blij dat jij er bent’ en toen begon zoals gewoonlijk een bruisend werkjaar. Maar dan die vreemde lente, ‘de lockdown’ met zijn enorme impact op ons persoonlijk samen-leven. Pijnlijk om te ervaren hoe we als kerkgemeenschap niet meer konden samenkomen. Dat druist in tegen al onze kerkelijke en pastorale vezels. Kerk-zijn dat is samenkomst!

Die nood werd op vele plaatsen creatief gelenigd door onze ‘doeners’ met livestream-vieringen, met een bijzonder mooi digitaal aanbod aan inspiratie en verdieping, de concrete zorg in de vele instellingen voor mensen in nood en rouw, de opvang en opvolging van kinderen, thuis en in de scholen. En bij de heropstart al die mensen die nu nog eens instaan voor de veiligheid en de hygiëne. Niet gemakkelijk!

Er zijn ook de ‘stille dragers’. Mensen die in stilte hebben gedragen. Mensen die in stilte bidden, ook voor anderen. Mensen die in stilte hun moeilijke dagen, hun pijn dragen en volharden. Mensen die gewoon zorg dragen met hun aandacht en hun vriendschap. Mensen die heel geduldig zoeken naar eenheid en verzoening. Mensen die bruggen bouwen waar verdeeldheid heerst en daarom ook veel willen verdragen. De grondtoon ‘Blij dat je er bent’ kreeg het afgelopen jaar een vreemde maar toch bijzondere invulling en inkleuring.

Verstilling en inzet

De insteek van deze impulsavond was de vraag hoe inzet en verstilling hand in hand kunnen gaan. We zijn pastoraal of anders druk bezig met heel wat initiatieven. We willen mensen zoveel mogelijk nabij zijn, we zorgen voor mooie liturgische vieringen, we zetten ons in voor de catechese. We hollen ons soms voorbij in ons engagement, onze inzet om dat alles mogelijk te maken. Maar staan we ook eens stil bij de dingen die we doen of blijven doen? Hoe maken we keuzes? Waar blijven we de inspiratie vandaan halen? Kan verstilling ons dan helpen, even terug naar ons binnenste, herbronnen bij dat geloof dat ons drijft. En kunnen deze twee elkaar bevruchten? Vanuit die verstilling, keuzes maken en evalueren, nieuwe inspiratie krijgen, om ons dan met een frisse en open geest op mens en wereld opnieuw in te zetten.

Geen inzet zonder verstilling van tijd tot tijd: dat is ook wat we in een notendop te horen kregen van Renate Cauwels. Ze is medewerker in het ignatiaanse bezinningscentrum Oude Abdij Drongen (bij Gent) en voormalige leerkracht godsdienst en wetenschappen. Enkele gedachten ...

“Er zijn twee soorten mensen: zij die schrik hebben van de stilte en zij die er naar op zoek zijn. Mensen hebben vaak hulp nodig om die stilte aan te kunnen en om daar op een goeie manier mee om te gaan. Hoe kun je nu rust overbrengen op anderen als je die nooit zelf ervaart. Het durven stilzitten en luisteren wat er uit de diepte naar boven komt. Ze kunnen baat vinden bij mindfulness of andere meditatievormen. De behoefte aan stilte is niet altijd religieus gemotiveerd. Maar het eerste wat ook niet-gelovige mensen ervaren als ze alleen een kerk betreden is ook de ruimte en de stilte die hen daar overvalt. Met enige oefening kan je ook stilte ervaren bij het roeren in je kookpotten, in de massa, zelfs in het lawaai kan je tot stilte komen. De ignatiaanse spiritualiteit leert ons dat het dagelijkse levensgebed al een grote hulp kan zijn vanuit de vragen: “Wat was er goed vandaag? - Waar dank ik voor? - Wat was er minder goed? - Waar heb ik spijt van? - Wat had anders kunnen lopen?” En vooruitblikkend:“Wat wil ik of wat zou ik willen vragen voor morgen?" Bidden is in de eerste plaats luisteren, ruimte vrij maken voor God die vanuit onze diepste intuïties tot ons spreekt en zich kenbaar maakt. Die ons de weg wijst en ons inspireert in ons doen en laten. Die ons kan raken met zijn liefde en ons vervullen met mildheid en barmhartigheid.

In de diepte van de stilte liggen ook onverwerkte trauma's of kwetsuren die onze aandacht vragen. Als we die blijvend negeren, manifesteren ze zich vroeg of laat lichamelijk en dwingen ze ons wel andere keuzes te maken. Dat geldt ook voor ons kerkelijk bezig zijn. Het is goed steeds ons doel voor ogen te hebben. Van binnen uit voeling blijven houden met wat we voor ogen hebben. Wat willen we ermee bereiken? Samenhorigheid, gebed, zorg voor al wat kwetsbaar is? Wat moeten we dan doen of wat moeten we dan misschien niet meer doen, ook al was het vroeger zinvol? Is het essentieel? Draagt het bij tot het Rijk Gods? Wat is onze draagkracht ook? Als we bij wijze van spreken te veel inademen, opnemen maar het niet voldoende uitademen, branden we onszelf op. Dan verspreiden we ‘het vuur’ niet meer en zijn we zo een tegen-getuigenis van onszelf. Ook Jezus trok zich vaak terug in de stilte, op een berg, in de eenzaamheid van de nacht om te bidden. Het is ook aan ons om wegen van gebed te vinden die ons gaande blijven houden.”

De nieuwe grondtoon: God gebeurt...

We vertellen je ook graag nog iets over het nieuwe jaarthema maar we spreken liever van een grondtoon, de inspiratie die ons handelen stuurt en die in het teken van de diaconie of dienstbaarheid staat. De slogan waarmee we in het volgend werkjaar aan de slag gaan, luidt kort en krachtig: God gebeurt. Hoe en waar God kan gebeuren in ons leven, in onze gezinnen, onze gelovige gemeenschappen, onze maatschappij blijkt op zoveel manieren. We vermoeden dat Hij niet alleen aanwezig is, dat hij niet alleen gebeurt, wanneer wij samenkomen om te vieren, wanneer we over hem praten in de catechese maar heel zeker ook wanneer wij als mensen zorg dragen voor elkaar. Onze grondtoon krijgt dan ook dit jaar een sterk diaconaal tintje. Op het Oriëntatiefeest op 15 september 2020 zullen we daar zeker meer over horen en we brengen het graag naar je toe. Maar geniet eerst maar van een weldoende vakantie of tenminste van elk moment tussendoor dat God je sterkt en voedt.